DTPO0310

Praktyka ENDO TRIBUNE Polish Edition2 Konwencjonalnym sposobem le- czenia zębów nie w pełni wy- kształconych, będących powo- dem ropnia okołowierzchołko- wego jest zastosowanie metody apeksyfikacji, w której lekiem wprowadzanym do kanału po mechanicznym opracowaniu jego cienkich ścianek jest wodo- rotlenek wapnia. Udowodniono,żewodorotlenek wapniajestlekiemefektywniedzia- łającym w kanale, ponieważ dzięki niemu można uzyskać warunki do wytworzeniasięmostuzębinowego w wierzchołku. Posiada on jednak jedną zasadniczą wadę, tzn. wyso- kie pH, co powoduje trawienie tka- nek zaraz po zetknięciu się z wodo- rotlenkiem wapnia i przez to nisz- czenie tkanek, które posiadają po- tencjał do przekształcenia się w nową miazgę. W efekcie powstaje podatny na złamanie ząb z cienkimi i słabymi ściankami korzenia. Zanowąmetodęleczeniazębów z podrażnioną, zapalną lub martwą miazgą została uznana regeneracja tkanek miazgi. Główną zaletą tej metody jest umożliwienie dalszego rozwoju korzenia i wzmocnienie jegościanekpoprzezodkładaniesię tkanek twardych. Wzmacnia się przez to struktura korzenia, czyniąc go mniej podatnym na złamanie. Metoda ta polega głównie na odroście miazgi na bazie pozos- tałości jej tkanek. Oparta jest na obecności w miazdze i zębinie nie- zróżnicowanych komórek mezen- chymalnych, które dają początek komórkom macierzystym, prze- kształcającym się po skaleczeniu w komórki odontoblastyczne od- powiedzialne za kształtowanie się mostu zębinowego. Oryginalność przypadku klinicznego zaprezen- towanego w dalszej części niniej- szego artykułu polega na tym, że jest on jednym z niewielu publiko- wanych do tej pory przykładów, wktórymzademonstrowanozasto- sowanie pasty antybiotykowej o podwójnym działaniu i inżynierii tkankowej w celu apeksyfikacji. Przypadekkliniczny Młoda pacjentka zgłosiła się do gabinetu, skarżąc się na ból dol- nego trzonowca. Zdjęcie rtg ujaw- niło zmianę zapalną przy obu ko- rzeniachzmezjalnymikanałaminie w pełni uformowanymi w zakresie długości i średnicy (Ryc. 1). Po omówieniu przypadku z ro- dzicami pacjentki i wytłumacze- niu, na czym polega nowa tech- nika, otworzyłem komorę trzo- nowca w aseptycznych warun- kach. W korzeniu dystalnym widocznebyłyobjawydelikatnego krwawienia, co oznaczało, że miazga była częściowo żywa. Nie zauważyłem krwawienia z korze- nia mezjalnego, ale pozostałości miazgi były wyraźnie widoczne podmikroskopem.Poobfitympłu- kaniu chlorheksydyną mezjalnego i dystalnego korzenia, zastoso- wano roztwór glukonianu heksy- dyny i przeprowadzono pasywną aktywację przy pomocy pilnika K#10wkanałachmezjalnychprzy niewielkim krwawieniu. Zastoso- wane chemikalia wypłukano wodą destylowaną i do kanałów wpro- wadzono pastę antybiotykową o podwójnym działaniu. Następnie do ubytku wprowadzono cement szkło-jonomerowy jako podkład, apóźniejmateriałzłożony(Ryc.2). Pacjentka nie zgłaszała bólu, a jedynie niewielki dyskomfort. Kontaktowałemsięzrodzicami pacjentki kilkakrotnie, aby zapro- sićichnawizytękontrolną,niestety nie zgłosili się. Po 18 miesiącach zadzwonili mówiąc, że pacjentka zaczyna odczuwać niewielki dys- komfort. Natychmiast zapisałem ich na wizytę i z zaskoczeniem zo- baczyłem na zdjęciu rtg całkowicie uformowane korzenie mezjalne i zamknięcie wierzchołka korzenia dystalnego(Ryc.3).Powodemdys- komfortu było pęknięcie w części koronowej oraz częściowa utrata założonego materiału, co spowo- dowało, że głównym problemem był przeciek koronowy. Ponieważ korzenie były w pełni dojrzałe, przeprowadzono standardowe le- czenie endodontyczne, stosującTF (twisted files) w technice crown- down oraz poszerzenie części wierzchołkowej do rozmiaru 45 w kanałach mezjalnych i do roz- miaru 50 w kanale dystalnym przy pomocy pilników K3 ze stopniem rozbieżności 0,4. Następnie kanały wypełniono RealSeal (Sybron Endo, Ryc. 4). Pacjentka została skierowana do swojego dentysty w celu odbudowy zęba. Dyskusja Próbyregeneracjimiazgiwsta- nie zapalnym lub miazgi, która uległa martwicy zostały uznane za nieskuteczne. W trakcie infekcji komórki macierzyste miazgi wy- dają się być niezdolne do uczestni- czeniawmineralizacjiiodkładania mostu z zębiny trzeciorzędowej. Dlatego niezbędna jest dezynfek- cjasystemukanałowegowtakispo- sób, który nie będzie utrudniał go- jenia i pozwoli na kontynuację działania tkankotwórczego miazgi w odniesieniu do ścian kanału ko- rzeniowego. Dezynfekcja systemu kanało- wego osiągana jest obfitym płuka- niem, a następnie zastosowaniem mieszanki antybiotyków przez kilka tygodni. Pasta antybioty- kowa powinna być wymieniona tylko w przypadku, kiedy pojawią się objawy kliniczne (np. ból czy dyskomfort, co zwykle zdarza się pokilkutygodniachodprzeprowa- dzenia leczenia) – w celu ochrony tkanki łącznej, jaką jest miazga, która wydaje się być podstawą do dalszego rozwoju komórek ma- cierzystych. Do płukania kanałów, zamiast NaOCl, stosowany jest glukonian chlorheksydyny, ponie- waż NaOCl ma właściwości roz- puszczania tkanek miękkich. Usu- nięcie warstwy mazistej jest nie- zbędne do uzyskania dokładnego kontaktu pomiędzy komórkami macierzystymi i substancjami odżywczymi napływającymi ze zrębu. Po wykonaniu tej procedury niezbędne jest zastosowanie anty- biotyków. W tym przypadku zasto- sowano mieszankę 2 preparatów (amoksycylina z kwasem klawula- nowym i metronidazol). Amoksy- cylina jest antybiotykiem o szero- kim spektrum działania, który wy- kazuje właściwości bakteriobójcze przez hamowanie syntezy bakte- ryjnej błony komórkowej podczas fazy wzrostu, co wynika z konku- rencyjnej inhibicji transpeptydazy. Kwas klawulanowy w niewielkim stopniu działa przeciwbakteryjnie, ale nieodwracalnie wiąże beta-lak- tamazę, hamując rozpad amoksy- cyliny. Ząb jest hermetycznie usz- czelniony wypełnieniem z mate- riału złożonego z cemenem szkło- jonomerowym jako podkładem. Autor dziękuje Yulii Vorobye- vey za pomoc w przygotowaniu ar- tykułu. Piśmiennictwodostępneuwydawcy. ET Rewaskularyzacja miazgi przyszłością endodoncji PhilippeSleiman,Liban Dr Philippe Sleiman jest en- dodontą i in- struktorem w Lebanese Uni- versity Dental School. Wy- kłada i prowadzi kursy praktyczne z endodoncji na całym świecie. Przyczynił się do powstania szeregu publikacji w dziedzinie endodoncji. Całyasortymentjegonarzędziendo- dontycznych dystrybuowany jest przez Hu-Friedy. Z dr Sleimanem można skontaktować się, pisząc na adres: phil@cyberia.net.lb. AutorET Ryc. 2 Ryc. 1 Ryc. 3 Ryc. 4 Wg Scottish Government Health Directorates (SGHD) od 1.04.2010 r. w Szkocji zostanie wprowadzona nieprzerwana (na całe życie) rejestracja pa- cjentów do lekarza dentysty. Szkocki rząd zakłada, że nie powinno być automatycznego końcarejestracjipoupływieczasu, na jaki została ona dokonana. Uważa również, że przepis ten po- może w nawiązaniu lepszego kon- taktumiędzydentystąapacjentem. SGHD podkreśla, że ten pomysł jest jednym z elementów długoter- minowego planu opieki zdrowot- nej, opierającego się na regular- nymmonitorowaniustanuzdrowia jamy ustnej. Pomimo tego, że BDA (British Dental Association) nie popiera po- mysłu, dr Robert Kinloch – Prze- wodniczący BDAw Szkocji powie- dział:„Takisposóbrejestracjistawia pacjentów,którzyregularnieodwie- dzajądentystówwzłymświetle.Za- chęcadoignorowaniastanuzdrowia jamy ustnej, podważa najnowsze, profilaktycznepodejściedotychza- gadnień oraz zmniejsza wartość re- lacji pomiędzy dentystą a pacjen- tem. To również negatywnie wpły- nie na odpowiedzialność pacjenta, który musi dostosować się do no- wych terminów i odstępów między wizytami. Szkocja już teraz ma do czynienia z dużą częstością wystę- powania raka jamy ustnej. Dentyści z kolei obawiają się, że więcej przy- padków pozostanie niewykrytych lubpominiętych.” Dr Kinloch dodaje: „W krótkim czasiedentyścimusząuzyskaćinfor- macje,którychpotrzebują,abyfunk- cjonować w nowych przepisach. Niezbędne są również dane doty- czące pacjentów, którzy nie odwie- dzili gabinetu dentystycznego w ciąguostatnich3lat.Dentyścimuszą się dowiedzieć, czy nowy rodzaj re- jestracji dla tych pacjentów będzie miał jakieś konsekwencje wśród pacjentówleczonychregularnie.” tłum.: Sara Bojarczuk ET Rejestracja u dentysty – na całe życie!