Dental Tribune Poland Edition, Wrzesień 2010, Vol.8 No.9

DENTALTRIBUNE Polish Edition Perspektywy 11 zależy od wycisku. Korekta niedo- kładności powstałych na etapie po- bieraniawyciskujestbardzotrudna lub wręcz niemożliwa na dalszych etapach wykonywania uzupełnie- nia. Wpływa to na adaptację brzeżną gotowej pracy. W opisanym przypadku do wy- konania uzupełnienia użyto jedno- etapowej techniki putty-wash. Ba- dania w warunkach in vitro wyka- zały, że wyciski pobierane przy użyciu tej techniki lepiej odzwier- ciedlają drobne szczegóły niż wy- ciskipobierane2-etapowątechniką putty-wash. Krytycznym z punktu widzenia klinicznego momentem jest pierwszy kontakt materiału wyciskowego z błoną śluzową jamy ustnej. Dlatego szukaliśmy materiału, który w warunkach ros- nącej wilgotności względnej staje się hydrofilny i zachowuje hydro- filność przez cały czas pracy. W związku z tym wybraliśmy masy wyciskowe Panasil tray soft oraz Panasilinitialcontactlight(Ketten- bach). Masa Panasil initial contact light była wprowadzana do szcze- liny dziąsłowej za pomocą pisto- letu z końcówką do aplikacji (Ryc. 4, 5). Nieperforowaną metalową łyżkę wyciskową ze wzmocnio- nymi brzegami pokryto za pomocą pędzelka cienką warstwą Panasil adhesive (Ryc. 6), po czym rozpo- częto jej napełnianie materiałem Panasil tray soft (Ryc. 7). Zdolność zapływania materiału light, lep- kośćmateriałutraysoftorazciśnie- nie pistoletu zapewniają równo- mierne zapływanie masy wycisko- wejwokółtkanekzęba,wtymtakże w okolicy poddziąsłowej. Kolejną cechą tego materiału jest łatwość usuwania z jamy ustnej, co może stanowić problem w przypadku stosowania mas poli- eterowych. Właściwości tiksotro- powe (stabilność pozycyjna) mate- riałuPanasilinitialcontactlightza- pobiegają spływaniu masy do wnętrzajamyustnejwczasiewpro- wadzaniadoniejłyżkiwyciskowej. Czas pracy w jamie ustnej (1 min) i czaswiązaniawjamieustnej(2min i30s)sąbardzokorzystnedlagabi- netu. Połączenie materiałów Pana- sil tray soft i Panasil initial contact light daje niezwykły efekt: pro- dukty te zapewniają doskonałe od- tworzenie w wycisku wszystkich szczegółów zęba (Ryc. 8, 9, 10). Postępowanietechniczne Gips stomatologiczny jest naj- częściej stosowanym materiałem do wykonywania modeli. Wynika tozjegokompatybilnościzmasami wyciskowymi wszystkich typów, niskiej ekspansji i wysokiej odpor- ności na ściskanie. Preferuje się stosowanie gipsów stomatologicz- nych klasy IV, których ekspansja objętościowa wynosi ok. 0,08%, np. Tewerock i Tewestone (Ketten- bach, Ryc. 11 i 12). Ostrożne odle- wanie modelu z wycisku przy użyciu materiału wymieszanego próżniowo zapewnia precyzyjne odwzorowanie wszystkich szcze- gółów (Ryc. 13). Konieczne jest wykonanie precyzyjnego, stabil- nego modelu roboczego, umożli- wiającego odwzorowanie wszyst- kich szczegółów anatomicznych (powierzchni zwarciowych, punk- tów stycznych). Część dziąsłową usunięto, stosując mikroskop ste- reoskopowy w celu uwidocznienia brzegu preparacji (Ryc. 14, 15). Trudno jest odtworzyć natu- ralnąestetykęprzypomocyuzupeł- nień na bazie metalu, szczególnie jeśli dostępna jest niewielka ilość miejsca. Poza poszukiwaniem ma- teriałów o lepszych właściwo- ściach estetycznych, rozwój kon- centruje się wokół nowych techno- logii, np. wykonywania półgoto- wych elementów z użyciem techniki CAD/CAM, co eliminuje niektóre etapy pracy, wykonywane w normalnym trybie ręcznie. W tymprzypadkuwykonanokoronęz tlenku cyrkonu, licowaną niskoto- pliwą porcelaną. Tlenek cyrkonu, którego odporność na zginanie wy- nosi 900 MPa, a odporność na zła- manie 9 MPa ma lepsze właściwo- ści mechaniczne niż konwencjo- nalna porcelana bez podbudowy metalowej. Tlenek cyrkonu jest częściowo stabilizowany itrem, który dodatkowo poprawia jego właściwości mechaniczne. Poza estetyką i odpornością na złamanie,ważnymwymogiemdłu- gotrwałego powodzenia leczenia protetycznego jest dobra adaptacja brzeżna (Ryc. 16). Większość ba- daczyprzyjmuje,żeszczelinadzią- słowa o szerokości 100 μm jest ak- ceptowalna klinicznie ze względu na trwałość uzupełnienia, jednak naszym zdaniem powinniśmy za- sadniczo dążyć do uzyskania szczeliny brzeżnej 20-30 μm. Wykończeniekliniczne Ostatnietapleczeniaprotetycz- nego stanowi zacementowanie uzupełnienia. Należy zwrócić uwagę, że choć cement nie daje możliwości skorygowania niedo- skonałości uzupełnienia, ma zna- czenie dla powodzenia terapii. Ce- ment wpływa na zachowanie uzu- pełnienia w warunkach obciążeń czynnościowych. Zły dobór ce- mentulubjegonieprawidłoweuży- cie mogą mieć negatywny wpływ na trwałość korony. Jedną z naj- ważniejszychcechjestznacznaod- porność mechaniczna na ściskanie. Cement jest rozprowadzany bardzo cienką warstwą, dlatego musi znosić działanie sił ściskają- cych, aby zapobiec pęknięciom. Użyliśmy cementu glasjonomero- wego, który nie tylko wykazuje dużą odporność na ściskanie, ale dodatkowo uwalnia fluor. Badanie porównawcze różnych cementów wykazało, że cement na bazie glas- jonomeru, zastosowany w tym przypadku, pozwala uzyskać naj- mniejszą grubość warstwy wyno- szącą 20 μm. Po 7 dniach od osta- tecznego zacementowania pracy, przeprowadzono badanie kontro- lne w celu sprawdzenia integracji uzupełnienia z tkankami. Etap kli- niczny leczenia zakończono, pro- wadząc kolejne badanie kontrolne, które miało na celu ocenę stosun- ków zwarciowych. W większości przypadków nie jest to możliwe podczas dopasowywania uzupeł- nienia w związku ze stresem pa- cjenta. Właściwe wykorzystanie uzupełnień tymczasowych i odpo- wiednie morfologiczne ukształto- wanie uzupełnienia ostatecznego przyczyniają się do dobrej adapta- cji brodawki międzyzębowej mię- dzy siekaczami, co stwierdzono po 30, 60 i 90 dniach (Ryc. 17). Piśmiennictwodostępneuwydawcy. DT AD Ryc. 6: Na łyżkę wyciskową naniesiono cienką warstwę kleju Panasil adhesive i pozostawiono go do wyschnięcia na czas określony przez producenta. · Ryc. 7: Równomiernie wypełniono łyżkę wyciskową. Wypełniono również okolicę od- powiadającą sklepieniu podniebienia. · Ryc. 8: Widoczna jest gruba warstwa materiału na pobrzeżach wycisku, co oznacza, że nie doszło do nadmiernego przemieszczenia dziąseł w kierunku poziomym. · Ryc. 9: Szczegóły wycisku: wi- doczna jest niezmiernie gładka powierzchnia powyżej granicy preparacji, jednolita na całym obwodzie zęba. · Ryc. 10: Jednoetapowy wycisk pobrany masami putty-wash umożliwia ścisły kontakt między materiałem płynnym i lepkim, a użycie masy light zapewnia optymalne odtworzenie szczegółów. Ryc.11:MateriałemnajczęściejwykorzystywanymdowykonywaniamodelijestgipsstomatologicznyklasyIV,któryjestkompatybilnyzewszystkimirodzajamimaswyciskowych. · Ryc.12:Nienależyspryskiwaćmasywyciskowejśrodkiem zwilżającym przed odlaniem. Niska ekspansja objętościowa materiału, z którego wykonywany jest model, zapewnia doskonałe odtworzenie wymiarów zarejestrowanych w postaci wycisku. · Ryc. 13: Model roboczy wykonany z gipsu den- tystycznego o zwiększonej odporności. Widoczne jest doskonałe odwzorowanie brzegu preparacji uzyskane z minimalnym przemieszczeniem poziomym i pionowym. · Ryc. 14: Retencję korony uzyskano nie tylko poprzez zastosowanie ce- mentu, ale także kąt zbieżności między przeciwległymi ścianami osiowymi. Zgodnie z obecnymi standardami kąt ten powinien mieścić się w zakresie 10-22°. · Ryc. 15: Część dziąsłową usunięto, stosując mikroskop stereoskopowy w celu uwidocznienia brzegu preparacji. W tym przypadku, ze względu na rodzaj zaplanowanego uzupełnienia (korona z tlenku cyrkonu), nie było konieczne zastosowanie spacera. Przestrzeń na cement została określona przy użyciu oprogramo- wania CAD. Ryc. 16: Gotowa korona z tlenku cyrkonu, licowana niskotopliwą porcelaną. Badanie kon- trolne, przeprowadzone po 3 tygodniach po zacementowaniu: widoczna integracja profilu wyłanianiaztkankamidziąsłanapoziomieszczelinydziąsłowej,związanazdobrąadaptacją brzeżną. · Ryc.17:Właściwewykorzystanieuzupełnieńtymczasowychiodpowiedniemorfo- logiczne ukształtowanie uzupełnienia ostatecznego zapewniają optymalną adaptację broda- wek międzyzębowych. Dr Ugo Torquati Gritti idrGiancarloRivasączłonkami-za- łożycielami Międzynarodowego Towarzystwa Techników Denty- stycznych „Dental Excellence – In- ternational Laboratory Group”. Obecnie mieszkają i pracują w Me- diolanie (Włochy). Autorzy