Dental Tribune Poland Edition, Wrzesień 2010, Vol.8 No.9

Opinie DENTALTRIBUNE Polish Edition4 RepublikaPołudniowejAfrykito pierwszy kraj afrykański, w któ- rymzorganizowanoMistrzostwa Światawpiłcenożnej,aletotakże kraj wielu wyzwań, takich jak wysoka przestępczość i częstość zakażeńHIV/AIDS.Wkrajutym bardzo rozpowszechniona jest także próchnica zębów, szczegól- nie u małych dzieci. Daniel Zim- mermann z Dental Tribune In- ternational Group rozmawiał z prof. Sudeshni Naidoo z Katedry Stomatologii Społecznej Wy- działuStomatologiiUniversityof theWesternCape(UWC)wCape Town na temat wyzwań dotyczą- cych zdrowia jamy ustnej oraz wpływu pandemii HIV/AIDS na pracownikówplacówekstomato- logicznych. Jak przedstawia się obecnie sytu- acja w zakresie zdrowia jamy ustnej w RPA? Ostatnie krajowe badanie zdro- wiajamyustnejzostałoprzeprowa- dzone bardzo dawno – w latach 1989-1990. Kolejne badanie, zor- ganizowane ok. 10 lat później uwzględniało jedynie dzieci do 15 r.ż. Dlatego obecnie bardzo trudno jest komentować stan zdrowia jamy ustnej mieszkańców RPA. Oczywiście, publikowano także wyniki innych badań, np. Badania Demograficznego i Zdrowotnego PołudniowejAfrykiw2003r.,wra- mach którego zadawano respon- dentom pytania dotyczące stanu zdrowia jamy ustnej. Na podstawie tychdanychstwierdziliśmy,żestan zdrowia jamy ustnej w RPA jest bardzo zróżnicowany. Różnice do- tyczą szczególnie populacji wiej- skiejimiejskiej,gdziestwierdzono znacznie częstsze występowanie próchnicy. Jedną z przyczyn tego stanu jest migracja znacznej liczby ludności z obszarów wiejskich do dużych miast po 1994 r.Wtych po- pulacjachnotujesięszybkiepogor- szenie stanu zdrowia jamy ustnej wzwiązkuzezmianamiwsposobie odżywiania.Jestemprzekonana,że gdybyśmy teraz przeprowadzili ta- kiebadanie,okazałobysię,żeczęs- tość występowania próchnicy na- dal rośnie. Próchnica wczesna (early chil- dhood caries – EEC) jest jednym z głównych problemów dotyczą- cych zdrowia jamy ustnej zarówno w krajach rozwiniętych, jak i roz- wijających się. Czy tak samo jest w PołudniowejAfryce? Próchnica wczesna jest znaczą- cym problemem w całym kraju, ale zwłaszcza w prowincji Western Cape, która ma najwyższy odsetek dzieci dotkniętych EEC, zwaną także „próchnicą kwitnącą”. Przy- czyną jest przede wszystkim dieta i nieprawidłowe nawyki. Matki często karmią dzieci pożywieniem bogatym w cukry i słodkimi napo- jami podawanymi w butelkach ze smoczkiem. Powszechnie podaje się też skondensowane mleko, co często prowadzi do szybkiego roz- woju próchnicy. Muszę przyznać, że jak dotąd nie poszukiwaliśmy wszechstronnegorozwiązaniatego problemu. Jedną ze spraw, którymi koniecznie musimy się zająć jest uwzględnienieinformacjidotyczą- cych zdrowia jamy ustnej w komu- nikatachoogólnymstaniezdrowia, rozpowszechnianych przez Minis- terstwo Zdrowia. W kwestii próch- nicy wczesnej musimy współpra- cowaćzklinikamiginekologiczno- położniczymi i edukować matki oraz kobiety ciężarne i planujące urodzeniedzieckawzakresieprofi- laktyki i sposobu pielęgnacji zę- bów dzieci. Na jakim poziomie jest świado- mość zdrowia jamy ustnej w kraju? Aby odpowiedzieć na to pyta- nie, muszę cofnąć się do ostatniego Badania Demograficznego i Zdro- wotnego Południowej Afryki. W ramach tego projektu uzyskaliśmy dane,którepozwoliłynastwierdze- nie, że ponad 90% respondentów odpowiedziało „tak” na pytania: „Czy masz szczoteczkę do zę- bów?” albo „Czy szczotkujesz zęby?”.Takdużyodsetekodpowie- dzi pozytywnych trochę nas zasko- czył,ponieważzmniejszychbadań wynikało, że gospodarstwa do- mowe o niskich przychodach zwykleniemogąsobiepozwolićna zakup szczoteczek lub pasty do zę- bówiżeczasamijednejszczoteczki używa6albo8członkówjednejro- dziny! Programy profilaktyczne prowa- dzone w szkołach, np. wAzji, przy- nosiły obiecujące efekty w dziedzi- nie poprawy osobistej higieny jamy ustnej. Czy takie programy można uznać za wzór dla RPA? Zdecydowanietak!Jednakpro- blemzwprowadzeniemtakichpro- gramów w PołudniowejAfryce po- leganabrakukoordynacji.Wciągu ostatnich lat wprowadzono już kilka programów w różnych czę- ściach kraju, ale ich przebieg nie był jednolity. W epoce apartheidu AD „Usługi w zakresie zdrowia jamy ustnej w sektorze publicznym zostały odstawione na boczny tor...” Rozmowazprof.SudeshniNaidoozUniversityofWesternCape(CapeTown)natematzdrowiajamyustnejwRPA. Wydział Stomatologii UWC oferuje wiele programów kształcenia podyplomowego.Prof. Sudeshni Naidoo (DTI; fot. Annemarie Fischer). Khayelitsha – okręg podmiejski niedaleko Cape Town.