News DENTALTRIBUNE Polish Edition4 BadanieprzeprowadzonewUSA wykazało, że terapeuci denty- styczni (dental therapists) mogą zapewnić wystarczającą opiekę dentystyczną w populacjach, w którychpopytnategotypuusługi jest większy niż podaż. 2-letni program oceny terape- utów dentystycznych w stanie Alaska, mający na celu zlikwido- wanie problemu znacznych niedo- borów lekarzy dentystów w obsza- rach wiejskich wspiera angażowa- nie terapeutów do przeprowadza- nia podstawowych zabiegów dentystycznych, np. uszczelnianie bruzd i leczenie ubytków. Tera- peuci dentystyczni w wielu krajach rutynowowykonująpracestomato- logiczne,np.wKanadzie,Australii, Nowej Zelandii i na Sri Lance. Montana iAlaska są pierwszymi w USAstanami,któredopuszczająte- rapeutów do świadczenia trudniej- szych usług dentystycznych. Terapeuciwdalekichwioskach na Alasce od 2005 r. przeprowa- dzają podstawowe zabiegi chirur- giczne pod nadzorem dentystów. Pomimo, że naAlasce pracuje wy- starczająca liczba dentystów, wg statystyk rządowych USA, nie ma właściwejopiekidentystycznejdla szeroko rozrzuconej po stanie rdzennej ludności. Krajowe i lokalne towarzystwa stomatologiczne w USAskrytyko- wały wyniki tego badania. Przed- stawiciel American Dental Asso- ciation powiedział, że w tym mo- delu nie sprawdzono w wystarcza- jący sposób terapeutów, aby dostarczyć danych, które uzasad- niałyby przenoszenie ich na inne stany.Organizacja,którareprezen- tuje wszystkich dentystów w USA od dawna odrzuca projekt umożli- wianiaprzeprowadzaniazabiegów chirurgicznych osobom, które nie są dentystami. DT Terapeuci dentystyczni potrzebni naAlasce DanielZimmermann,DentalTribuneInternational Kryzys daje się we znaki także pacjentom gabinetów stomatolo- gicznych w USA. Najnowsze dane udostępnione przez US Na- tionalAssociationofDentalPlans (NADP) i zrzeszenie usługodaw- ców z zakresu stomatologii Delta Dental Plans Association poka- zują, że prawie 10 mlnAmeryka- nów w ubiegłym roku straciło swoje ubezpieczenie stomatolo- giczne lub zrezygnowało z niego. Spadek ten jest pierwszym od 1994 r. zmniejszeniem się liczby osóbkorzystającychzubezpieczeń na leczenie stomatologiczne. Pod koniec2010r.niecoponad50%po- pulacji USA posiadało takie ubez- pieczenie, a tylko 1% korzystało z polis indywidualnych. Przedstawiciele NADP są zda- nia, że w niektórych grupach pra- cowniczych najprawdopodobniej spadektenodzwierciedlaogranicze- nia finansowe rodzin i bezrobocie. W przeciwieństwie do obecnej sy- tuacji, rejestracja w latach 2006- 2008 rosła liniowo wraz z przyros- tem ludności, utrzymując się stabil- nienapoziomie57%populacjiUSA. WgdanychUSBureauofLaborSta- tistics bezrobocie w kraju w 2009 r. podwoiłosię,pozbawiającpracypo- nad5mlnosób.Ostatniedaneopub- likowaneprzeztenurządnieprzewi- dująwyraźnejpoprawywr.2011. Obecnie Amerykanie posiada- jący ubezpieczenie stomatolo- giczne mają do dyspozycji na ten cel średnio ok.1.000 $ rocznie. Wielu dentystów w USAkrytykuje system,któryichzdaniemprzynosi korzyści jedynie firmom ubezpie- czeniowym i ogranicza pacjentom dostęp do niezbędnego leczenia. DT Coraz mniejAmerykanów posiada stomatologiczne polisy ubezpieczeniowe DanielZimmermann,DentalTribuneInternational Pacjenci stomatologiczni posia- dający wypełnienia amalgama- towe mają zwiększone ryzyko zachorowania na otępienie star- cze typuAlzheimera. W przeglądzie opublikowa- nym w ostatnim numerze Journal of Alzheimer’s Disease, naukowcy związani z uniwersytetami w Bos- tonie (USA), Fryburgu/Breisgau i Frankfurcie nad Odrą (Niemcy) twierdzą,żeobjawytejchorobypo- jawiały się lub nasilały w sytuacji, gdy tkanka mózgowa narażona była na działanie rtęci organicznej – głównego składnika amalga- matu. Wcześniejsze badania nad ekspozycją na niskie dawki, np. dentystów i personelu dentystycz- nego,wykazałyzwiązeknarażenia na rtęć z długookresowymi zabu- rzeniamineurologicznymilubpsy- chicznymi.Tennowyprzeglądjest jednym z pierwszych, w którym wykazano metodyczny związek pomiędzy deficytami pamięci a zwiększonym stężeniem rtęci stwierdzonym u pacjentów z cho- robąAlzheimera. Wg prof. Haralda Walacha z Viadrina European University we Frankfurcie nad Odrą pacjenci z wypełnieniami amalgamatowymi są narażeni na 1-22 µg rtęci dzien- nie, z czego większość gromadzi się w mózgu. Metal ten wiąże se- len – pierwiastek odpowiedzialny za zapobieganie stresowi oksyda- cyjnemu, co może prowadzić do śmierci komórki i wczesnego sta- rzenia się. Usunięcie rtęci z mate- riałów medycznych i łańcuchów ekologicznych mogłoby spowol- nić obumieranie komórki i zapo- biec rozwojowi demencji i praw- dopodobnie także innym zaburze- niomneurologicznym,wtymcho- robie Parkinsona. „Obecna sytuacja jest po- dobna do tej z wczesnych lat 70. poprzedniegostulecia,dotyczącej palenia papierosów: istniały kon- kretne dowody empiryczne, ale w tamtych czasach wyniki badań przeprowadzonych na ludziach nie były przekonywające i z tego powodunarażonenaatakigrupin- teresów” – powiedział prof. Wa- lachwwypowiedzidlaDentalTri- bune Asia Pacific. „Oczekiwanie naniezbitedowodyniejestnajlep- szym rozwiązaniem w świetle tego, co już wiemy na temat po- tencjału toksycznego rtęci” – do- dał. Amalgamat jest nadal najpo- pularniejszym materiałem wypeł- niającym stosowanym przez den- tystów na całym świecie. Wyko- rzystywanie go jest zabronione w Szwecji, a ograniczone w Norwe- gii i Danii. DT Rtęć a choroba Alzheimera YvonneBachmann,DentalTribuneInternational Szwedzki naukowiec i dentystka Malin Stensson twierdzi, że leka- rze, dentyści i rodzice dzieci cier- piących na astmę powinni być świadomi ryzyka związku tej choroby z higieną jamy ustnej. Malin Stensson z Instytutu Odontologii w Sahlgrenska Aca- demy przebadała dzieci i młodzież w grupach wiekowych: 3, 6, 12-16 i18-24latachorującenaastmęoraz bez objawów tej choroby. Pierwszebadaniaujawniły,że3- latki, które cierpią na astmę mają więcej próchnicy w porównaniu ze zdrowymi rówieśnikami. „Dzieci cierpiącenaastmęmająwiększąten- dencjędooddychaniaprzezusta.Ich jama ustna częściej wysycha, ponadto dzieci cierpiące naastmęczęściejspoży- wająsłodkienapoje.To może być powodem częstszych przypad- ków występowania ubytków” – wy- jaśniaStensson. Te same dzieci były później ba- dane w grupie wiekowej 3-6 lat. Stało się jasne, że wśród 3-latków cierpiących na astmę kolejno od- krywano więcej ubytków i próch- nicy niż u dzieci bez astmy. Nau- kowcy porównali również zdrowie jamyustnejmłodzieżywwieku12- 16latcierpiącychnaastmęzezdro- wymirówieśnikami.„Tylko1na20 pacjentów w grupie z astmą nie cierpiałnapróchnicę,a13na20nie miało próchnicy w grupie kontro- lnej. Jednym z możliwych czynni- ków jest niskie wytwarzanie śliny, co prawdopodobnie zostało spo- wodowane działaniem przyjmo- wanych leków przez osoby choru- jące na astmę. Młodzież również częściejcierpiałazpowoduzapale- nia dziąseł w porównaniu z rówieśnikami bez objaów tej choroby” – dodaje M. Stensson. Pro- jekt ma na celu również zbadaniezdrowiajamyustnejwgru- pie wiekowej 18-24 lata, zarówno pacjentówcierpiącychnaastmę,jak i osób zdrowych. Wyniki w tej gru- pie wiekowej były niemal iden- tyczne jak wyniki grupy 12-16 lat. Malin Stensson podkreśla, że liczba przebadanych pacjentów była relatywnie niewielka i nie na- leży generalizować rezultatów na podstawie tych badań. Jednak inte- resującym jest fakt, że młodzi lu- dzie cierpiący z powodu astmy mająwięcejubytkówipróchnicyw porównaniuztymi,którzynaastmę nie chorują. Stensson dodaje: „ Ba- dania są szczególnie wiarygodne, ponieważgrupajesthomogeniczna pod względem wieku i miejsca za- mieszkania. Poza tym, pacjenci cierpiący na astmę zostali zdiagno- zowani przez specjalistę”. Den- tystkapodkreślajednocześnieduże potrzeby młodych ludzi z astmą w zakresie dodatkowego leczenia dentystycznego oraz potrzebę pro- gramu prewencyjnego w tym kie- runku. DT Dzieci z astmą mają więcej ubytków Jeśli ustawa refundacyjna wej- dzie w życie w kształcie zapropo- nowanym w projekcie, dopłaty pacjentów do leków wzrosną w 2012 r. o 18%. Jest to sprzeczne z założeniami ustawy, która miała zwiększyć dostępność do leków. W Sejmie trwają prace nad ustawą refundacyjną. Mimo że Fe- deracja Pacjentów Polskich oraz związki zawodowe apelowały do Ministerstwa Zdrowia o przedsta- wienie wyliczeń, jak zapropono- wane rozwiązania wpłyną na wyso- kość wydatków chorych na leki, re- sort zdrowia takich analiz nie przed- stawił. Polski pacjent partycypuje w kosztach leków refundowanych w30%,dlaporównania:węgierskiw 20%, słowacki w 13%, a niemiecki zaledwie w 7%. W ciągu najbliż- szych 25 lat liczba osób, które zaży- wają najwięcej leków znacznie wzrośnie: 65-latków o ponad 60%, a 80-latków aż o 130%. Projekt no- wej ustawy zakłada tymczasem dal- sze ograniczenie środków na refun- dację.Obecniewydatkipublicznena lekiwprzeliczeniuna1pacjentawy- noszą w Polsce 95 USD – na Węg- rzech 186 USD, na Słowacji 208 USD,awNiemczech482USD. DT Nowaustawarefundacyjnatodroższeleki Fot.:luna4